In de afgelopen weken heeft de coronacrisis veel sluimerend potentieel ontketend, vooral op het gebied van digitale transformatie. Er gebeurt ook veel in de wereld van het werk: steeds meer mensen werken vanuit huis, gedeeltelijk of volledig, zolang hun baan het toelaat. Ook ik ben een van die mensen die nu wekelijks vanuit hun eigen vier muren hun werk doen. 

In Duitsland én in Nederland (lees ook onze blog over de samenwerking tussen deze landen) is deze vorm van werken nog niet standaard. Als gevolg daarvan beschikken veel werknemers thuis niet over een adequate, d.w.z. een volledig uitgeruste, werkplek. Hun eigen huis moet nu ad hoc worden omgebouwd tot een kantoor. 

In dit artikel wil ik u laten zien wat u persoonlijk kunt doen om van uw huis een gezonde werkplek te maken, want Piet Eichholtz, professor aan de Universiteit Maastricht, zegt: echt productief werken kan alleen op een gezonde werkplek. Niet alleen u profiteert hiervan, maar uiteindelijk ook uw werkgever! 

Ook ik moest me eerst aanpassen aan deze vorm van werken. Waar en vooral hoe stel ik mijn werkplek in? Wat kan ik doen om te zorgen voor een gezonde werkplek thuis? Nog maar twee jaar geleden zou ik mezelf deze vragen niet hebben gesteld. Ik zou mijn laptop ‘s morgens hebben opgehaald en op een comfortabele plek aan het werk zijn gegaan. Vandaag ben ik slimmer. Ik werk al een aantal jaar voor Healthy Building Movement en ik weet nu hoe gebouwen en hun inrichting de menselijke gezondheid, het welzijn en uiteindelijk de productiviteit kunnen beïnvloeden. 

Mijn ervaring tot nu toe, de enquêtes en onderzoeken laten zien dat veel mensen zich nu net zo voelen als ik voorheen. In overeenstemming met de huidige situatie wil ik daarom mijn tweedelige blog gebruiken om u te vertellen over de belangrijkste factoren voor een gezonde werkplek thuis en om u tips te geven over hoe u dit snel en met weinig moeite kunt bereiken. 

In het eerste deel van mijn blogreeks kijk ik naar de nogal complexe factor van het binnenklimaat. Het vormt de basis voor een gezonde werkplek en wordt in wezen bepaald door het gehalte aan kooldioxide en vluchtige organische stoffen, de vochtigheid en de temperatuur en het huisstof. Aangezien planten ook invloed hebben op het binnenklimaat, wil ik hier ook kort ingaan op het effect ervan. 

De belangrijkste voorwaarde voor een gezonde werkplek is een gezond ruimteklimaat. En toch wordt daar nog veel te weinig aandacht aan besteed. We brengen tussen 80 en 90 % van onze tijd binnenshuis door, waarschijnlijk veel meer op dit moment, en wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat de kwaliteit van de binnenlucht tot zeven keer slechter is dan die van de buitenlucht. 

Maar eerst en vooral – wat betekent binnenklimaat eigenlijk? Het is een wisselwerking van verschillende biologische, chemische en fysische factoren die van invloed kunnen zijn op mensen. Klinkt ingewikkeld, maar het goede nieuws is dat deze factoren grotendeels door onszelf kunnen worden beïnvloed. Hierdoor kan ons gedrag een belangrijke invloed hebben op het binnenklimaat van onze woonruimtes en dus snel verbeteren. 

Concreet wordt de kwaliteit van het binnenklimaat vooral bepaald door de chemische samenstelling van de lucht, de vochtigheid en de temperatuur in een ruimte. De respectievelijke waarden zijn voornamelijk afhankelijk van het soort gebruik van de ruimte, de tijdsduur van de mensen die er verblijven en de luchtverversing (luchtverversing). 

Dit is een kleurloos en reukloos gas dat van nature in de omgevingslucht voorkomt. Wij mensen stoten CO2 uit in de lucht als ontbindingsproduct van onze ademhaling en vervuilen zo in aanzienlijke mate de binnenlucht. De concentratie is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder het aantal personen in de ruimte, het volume van de ruimte en de activiteiten van de gebruikers van de ruimte. Ook de levensduurfactor speelt een grote rol.[1] 

Aangezien bijna alle activiteiten nu binnen de eigen vier muren plaatsvinden, is het belangrijk om de CO2-waarde in de eigen ruimtes zo laag mogelijk te houden. Want een verhoogde concentratie kan leiden tot hoofdpijn, vermoeidheid, duizeligheid en gebrek aan concentratie en heeft uiteindelijk een negatief effect op uw productiviteit.[2] 

Daarom moet u alle kamers meerdere keren per dag luchten, ook de kamers die niet of nauwelijks worden gebruikt, ongeacht het seizoen. U kunt hier in detail lezen hoe u correct kunt ventileren volgens het seizoen: https://bit.ly/3aPV7ls 

Vluchtige organische stoffen (VOC’s) zijn tegenwoordig in elk woongebouw te vinden. Dit zijn verschillende synthetische en natuurlijke stoffen die bij kamertemperatuur uit producten of materialen ontsnappen en in de lucht terechtkomen. Ze zijn te vinden in bouwmaterialen, interieurdecoratie of producten voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld in verzorgings- of schoonmaakproducten. Afhankelijk van hun concentratie kunnen ze leiden tot dezelfde gezondheidsgevolgen als een hoog CO2-gehalte. Regelmatige en correcte ventilatie helpt dus ook hier. 

Een te hoge luchtvochtigheid kan op de lange termijn leiden tot schimmelvorming in de woonruimtes, maar ook op de korte termijn zijn er negatieve effecten mogelijk. De benauwde lucht kan als drukkend worden ervaren. Wij mensen zijn een belangrijke uitstoter door te zweten en te ademen, maar het grootste deel van het vocht wordt gegenereerd door onze dagelijkse activiteiten. Deze omvatten douchen, kleding drogen, koken en afwassen. De relatieve luchtvochtigheid in een ruimte moet tussen 40% en 60% liggen. Door de hierboven beschreven factoren ligt het in de meeste woonruimtes vaak boven de aanbevolen waarde, die met een hygrometer kan worden gemeten. De volgende illustratie laat zien welke processen in het huishouden bijdragen aan de verhoging van de luchtvochtigheid en op welke manier: 

Bron: co2online GmbH 

Als de luchtvochtigheid te hoog is, geldt hier hetzelfde: Ventileer goed (zoals hierboven beschreven) en gebruik beproefde huishoudgeneesmiddelen. Voor gezonde mensen hoeft het niet altijd een ontvochtiger te zijn. Gebruik waterabsorberende materialen. Vul zout of kattenbakvulling in kleine hoeveelheden en verdeel ze over de hele kamer. 

Te droge lucht is echter ook niet goed: het droogt de slijmvliezen uit, die vatbaarder worden voor bacteriën en virussen. Het resultaat kan een hogere gevoeligheid voor een verkoudheid zijn. U kunt de droge lucht, die de neiging heeft om in de winter te ontstaan, tegengaan door kleine kommetjes gevuld met water op de kachel te plaatsen. Kokend water in een grote pot om daarna door de huiskamers te lopen helpt nog sneller. 

Meer gedetailleerde tips voor het reguleren van de luchtvochtigheid vindt u hier: Lagere luchtvochtigheid, hogere luchtvochtigheid. 

Ook hier zijn er standaardwaarden, maar mensen nemen de temperatuur heel anders waar. Voor een gezonde en productieve werkomgeving is het echter belangrijk dat de ruimten niet oververhit raken. In de woonkamer moet de temperatuur 19 – 22°C zijn, terwijl de slaapkamer en de keuken ongeveer 18°C nodig hebben. Zowel in de gang als in de aangrenzende kamers kan het minder zijn, als je er maar niet te veel tijd in doorbrengt. Alleen in de badkamer en in de kamers van kleine kinderen moet de temperatuur rond de 23°C liggen. 

Planten hebben een aanzienlijke invloed op zowel ons welzijn als de kwaliteit van de binnenlucht. Planten kunnen niet alleen zorgen voor een aanzienlijk hoger niveau van tevredenheid op de werkplek, maar volgens de werknemers kunnen ze ook hun gepercipieerde concentratievermogen vergroten en de luchtkwaliteit verbeteren. Dit werd in 2014 bevestigd door een onderzoeksteam onder leiding van Marlon Nieuwenhuis van de Universiteit van Cardiff. De onderzoekers bestudeerden werkomgevingen in Nederland en het Verenigd Koninkrijk en het effect van kantoorinstallaties op hen. Het resultaat: de arbeidsproductiviteit steeg met gemiddeld 15% in de met planten aangeklede kantoren. Maar ze verbeteren ook de luchtkwaliteit. Zorg er dus voor dat je thuiskantoor groen is! 

Hoe groter de stofdeeltjes zijn, hoe sneller ze zich op de vloer en andere oppervlakken vestigen. En huisstof heeft een soort “geheugen” voor diverse vreemde stoffen en kan, indien onderzocht, informatie geven over bijvoorbeeld gebruikte reinigingsmiddelen. Simpel gezegd, stof is in staat om chemische stoffen op te slaan, dus het is belangrijk om de concentratie laag te houden. 

Gladde vloeren moeten regelmatig worden geveegd en textiele vloerbedekkingen moeten worden gestofzuigd met een stofzuiger die is uitgerust met een fijn filter. Ook moet het stof regelmatig uit de inrichting worden verwijderd. 

Vele mensen gebruiken conventionele luchtverfrissers, kamerparfums, wierookstokjes en geurkaarsen. Maar wees voorzichtig! De meeste van deze producten bevatten schadelijke chemicaliën, die zelfs allergieën kunnen veroorzaken. Als u echter niet zonder wilt, informeer dan naar de gebruikte ingrediënten en vergeet niet om regelmatig en goed te luchten. 

Zoals u ziet, kunt u met een paar eenvoudige stappen ook een goed en gezond binnenklimaat in uw huis creëren, waardoor u niet alleen een gezonde werkplek heeft, maar ook een betere leefomgeving voor uzelf en uw gezin creëert. 

Bronnen 

[1] De grenswaarden voor CO2 in ruimten vindt u hier. 

[2] Wilt u uw CO2 meten? Wij hebben een CO2 meetbox die u kunt lenen! Voor meer informatie, zie: https://bit.ly/2WbqOAj 

Geschreven door: 

Anastasia Araktsidou, WFG Kreis Viersen