Healthy Building Movement was betrokken in dit project. | |
Functie | Archief |
Voltooid in | 2022 |
Oppervlakte in m2 | 4.410 |
Project team | DGM Architekten, HHS Hegger Hegger Schleiff Planer + Architekten Rugnau Architekten, KRAFT. Raum, raumkontor Innenarchitektur, Kempen Krause Beratende Ingenieure, DTF Ingenieure, Perpendo |
Betrokken fabrikanten | Elbau GmbH, Schüco International KG, Trilux GmbH, Erco Leuchten GmbH, Vandersanden Deutschland GmbH, Rinn Beton- und Naturstein GmbH, Hess AG, L. Michow & Sohn GmbH |
Adres | Ransberg 41, 41751 Viersen, Duitsland |
Website | www.archive.nrw.de/nl/kreisarchiv-viersen |
Aanleiding
Het districtsarchief Viersen was gehuisvest in de Kurkölnische Landesburg in Kempen. Het gebouw, daterend uit de 14e eeuw, voldeed echter zowel technisch als functioneel niet meer. Omdat de Kurkölnische Landesburg een monument is, was renovatie in toereikende mate niet mogelijk. Ook zijn de eisen aan de archivering van overheidsbezit toegenomen. Daardoor is een nieuw gebouw noodzakelijk.
Enerzijds was het doel een optimale indeling voor archivering, anderzijds moest het archief beter geïntegreerd worden in de culturele infrastructuur en de oplossing van gemeentelijke taken. Ten zuiden van de Viersener Straße en ten westen van Ransberg kwam ongeveer 5.000 vierkante meter landbouwgrond beschikbaar. Door te kiezen voor deze locatie is ook de bereikbaarheid verbeterd. Een opsteker voor de kwaliteit en de service die het archief biedt.
Bouwproces
Het ontwerpen van een archief is veeleisend. De interne organisatie en processen, de klimatologische omstandigheden en de omgang met het archiefmateriaal wegen allemaal mee.
Dankzij samenwerking tussen bouwkundige planning en gespecialiseerde ingenieurs voor de veilige opslag van archiefmateriaal is een totaalconcept ontwikkeld. Het gebouw heeft twee functies: de open werk- en bezoekruimtes en de gesloten archiefruimte. Daardoor had het Kreisarchiv-project meerdere uitdagingen, die als volgt werden aangepakt:
- Dubbele functionaliteit
Er zijn gescheiden structuren voor de openbare ruimtes en de archiefruimte. Daardoor was een eigen ontwerp voor elke functie mogelijk, die tegelijkertijd binnen één gebouw konden bestaan.
- Architectonisch erfgoed
De lokale “Berfes”-bouw inspireerde het ontwerp van de opslag. Zo wordt de regionale architectuur geëerd door een monolithische bakstenen gevel met een moderne twist.
- Toegankelijkheid
Het gebouw is prominent gelegen aan de Ransbergstraat. Dat geeft meer zichtbaarheid en diverse toegangspunten, zowel trappen als toegankelijke hellingen.
- Duurzaamheid
Het project prioriteerde gerecyclede en duurzame materialen, zoals gebruikte bakstenen en houten constructies. De levenscyclusanalyse leidde tot groene bouwtechnieken voor verbeterde efficiëntie en milieuprestaties.
Deze strategie bedient zowel de organisatie, de gebruikers als de locatie, resulterend in een succesvol en duurzaam archiefgebouw.
Gezond gebouw
Binnenluchtkwaliteit
De archiefruimtes vereisen een gemiddelde temperatuur van 18 graden Celsius bij een relatieve luchtvochtigheid van 50 procent en langzame klimaatbewegingen. Deze taken worden vervuld door een systeem ventilatiekanalen gemaakt van gerecycled polyethyleen.
De kantoren gelegen op de begane grond bieden rust, frisse lucht en uitzicht op het landschap aan de zuidkant.
Thermisch comfort
Het groendak bevat schuine isolatie boven het houten plafond. Bovendien biedt het groendak de kans om piektemperaturen te middelen. Het koelt in de zomer en verliest minder warmte in de winter.
De scheidingswanden zijn gemaakt van droge kleiconstructie. De klei heeft een positief effect op het binnenklimaat. Na gebruik kan de klei eenvoudig worden hergebruikt of teruggegeven aan de natuur.
In het kantoorgedeelte wordt uitsluitend gebruik gemaakt van een ventilatiesysteem met warmteterugwinning. De benodigde warmte wordt geleverd door vloerverwarming, waardoor in de zomer ook passieve koeling mogelijk is door gebruik te maken van grondwater. De verwarming en koeling gaat via een ijsopslag in de grond in combinatie met een zogenaamd powerdak (een combinatie van zonnecollector en PV-systeem). Natuurlijk’ is het motto – ook als het gaat om luchtcirculatie, optimalisatie van daglicht door de uitstekende dakranden en temperatuurregeling via het groendak. Al deze maatregelen zijn op elkaar afgestemd om te voldoen aan de hoge eisen voor een uniform klimaat.
Licht
Het daglicht wordt optimaal gebruikt door de grote ramen, maar is niet storend door de uitstekende dakranden. Verder wordt vrijhangende verlichting met energiebesparende LED-verlichting gebruikt.
Het gebruik van vrijhangende verlichting met energiezuinige LED lampen is duurzaam, omdat LED’s tot 80% minder energie verbruiken en een aanzienlijk langere levensduur hebben, waardoor minder materiaal wordt verbruikt en afval ontstaat. LED’s genereren minder warmte, waardoor er minder koeling nodig is en er nog meer energie wordt bespaard. Ze bevatten geen giftige materialen, wat de impact op het milieu vermindert en de verwijdering vergemakkelijkt. Ze bieden ook een betere lichtkwaliteit en verminderen lichtvervuiling door nauwkeurige regeling.
Akoestiek
De binnenakoestiek wordt verbeterd met houten lamellenpanelen en houtvezelisolatie.
Look & Feel
De gevel is voorzien van horizontaal gelegde zachthouten balken. In totaal werd ongeveer 490 m³ hout gebruikt. Het materiaal bindt CO2 gedurende de gehele gebruikscyclus.
Het gebouw en de directe omgeving creëren een meerwaarde voor mens en milieu. De buitenruimtes zijn zo ingericht dat de biodiversiteit wordt vergroot en inheemse dier- en plantensoorten een nieuw thuis vinden op het terrein. Grootschalige groendaken verbeteren de luchtkwaliteit aan de drukke weg en de aanplanting van inheemse plantensoorten in de buitenruimtes zorgt voor leefruimte. De vijver, gevoed met opgevangen regenwater, verbetert door verdamping het microklimaat. Een promenade eromheen maakt het voor mensen uit de omgeving mogelijk om van deze plekken te genieten.
Het gebouw heeft een flexibele plattegrond die kan worden aangepast aan veranderende werkwijzen. Bovendien hebben de 58 dragende kolommen een identieke doorsnede, zodat ze in de toekomst kunnen worden hergebruikt. De constructies zijn ook ontworpen om te kunnen demonteren. Dit betekent bijvoorbeeld het vermijden van composietmaterialen en verlijmingen.
De gevel van de magazijnkubus is gemaakt met 100 jaar oude, in het veld gebakken bakstenen. De stenen kunnen later weer worden gedemonteerd en opnieuw op een ander gebouw worden gebruikt. De bakstenen “Berfes” gevel is opgebouwd uit een oude textielfabriek uit de Nederrijn. Daar zijn ze tijdens de sloop verwijderd en geschikt gemaakt voor hergebruik. Het magazijn kan met nog een verdieping (457 m² bruikbare ruimte) in hoogte worden uitgebreid.
Omdat het gehele gebouw bedoeld is als opslagplaats voor bouwmaterialen, zijn de veelal lokale materialen vooraf getest op herbruikbaarheid en composteerbaarheid. Zo vind je in het interieur klei gipsplaten, restmastiekasfaltproducten voor vloerbedekkingen, gerecyclede houtvezelisolatiematerialen en schuimglas.
Active design
Er zijn zowel trappen als hellingen die toegang bieden tot het gebouw.
Duurzaamheid
Het innovatieve en toekomstbestendige gebouw, dat zich uitstrekt over vier verdiepingen, is niet alleen gebouwd als opslag van bouwmaterialen, maar is ook duurzaam qua energie. Er worden geen fossiele energiebronnen (steenkool, olie of gas) gebruikt voor warmte en koudte. In plaats daarvan vertrouwen ze op geothermische energie, zonnepanelen en fotovoltaïsche systemen op het dak.
Een uitgekiend systeem van groendakgebieden, reservoirs en greppels regelt de duurzame afvoer van regenwater. Het regenwater wordt benut via stortbakken en greppels.
Resultaat
De primaire energiebehoefte van het gebouw bedraagt 39,9 kWh/(m2.a) en het voldoet aan de energie-efficiëntieklasse van Energie-efficiëntie. Het gebouw wordt voor 100% aangedreven door hernieuwbare energie.
Certificaten
Genomineerd voor EUmies award 2024
Erkenning door Balthasar Neumann Preis 2023
Gewinnerkommunen der Kategorie ‚Ressourcen- und Energieeffizienz 2022